काठमाडौं (हाम्रो खेलकुद) – पुवुदु दासानायकेले राजीनामा दिएपछि नेपाली क्रिकेट टोली मुख्य प्रशिक्षक विहीन छ । नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले पनि प्रशिक्षक नियुक्तीको लागि छलफल तीव्र रुपमा अघि बढाएपनि तलबको विषयमा निर्णय रोकिएको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद् (आइसिसी) ले पुवुदुले आफ्नो सम्झौताको बीचमै छाडेर गएको हुँदा खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट नियुक्त गर्न नपर्ने बताएको छ । अर्थात आइसिसीले यसअघिको सर्टलिष्ट मध्यका एक उत्कृष्ट प्रशिक्षकलाई नियुक्त गर्न जनाएको छ । दासानायिकेले मासिक १० हजार डलरमा काम गर्दै आएका थिए । क्यानका जनरल म्यानेजर वृतान्त खनालका अनुसार त्यो तलबमा अन्य प्रशिक्षकले काम गर्न मानेका छैनन् ।
क्यानलाई सबैभन्दा ठूलो चुनौती अव आइसिसी विश्वकप लिग–२ बाट १६ खेल खेल्दै ओडिआई मान्यता जोगाउनु पर्ने हुन्छ । ओडिआई मान्यता जोगाउन १६ मध्य कम्तिमा १० खेल जित्नुपर्ने हुन्छ । त्यसले लागि क्यानले उच्च स्तरको प्रशिक्षक नियुक्त गर्न बाहेक अन्य विकल्प छैन ।
पछिल्लो समय नेपाली ब्याटरको प्रदर्शन निकै खराब छ । त्यसैले ब्याटिङका स्तरिय प्रशिक्षक ल्याउनुपर्ने हुन्छ । क्यानले तलबमा कन्जुस्याइँ नगरे र कुनै स्वार्थ नराखे भने उच्च स्तरका प्रशिक्षक आउने सम्भावना छ । यसअघिको सर्टलिष्ट र क्यानले छलफल गरेका प्रशिक्षक हेर्दा नेपाली क्रिकेटका सम्भावित चार मुख्य प्रशिक्षक यस प्रकार छन् ।
४. ततेन्दा ताइबु
जिम्वावेका पूर्व कप्तान तथा विकेटकिपर ब्याटर ततेन्दा ताइबु नेपाली क्रिकेटका सम्भावित प्रशिक्षक हुन् । ततेन्दा क्यानको गतवर्ष सर्टलिष्टमा थिए । यसअघिका दुवै खुल्ला प्रतिस्पर्धाका सर्टलिष्टमा रहेका ३९ वर्षिय ताइबुले २८ टेष्टमा एक शतक र १२ अर्ध शतक सहित कुल १५ सय ४६ रन बनाएका छन् ।
१ सय ५० ओडिआई खेलमा २ शतक र २२ अर्ध शतक सहित ३ हजार ३ सय ९३ रन बनाएका छन् । १७ टि२० आई, १ सय २१ प्रथम श्रेणी र २ सय ३१ लिष्ट ए खेलेका छन् । उनको नाममा अफगानिस्तानका स्पिनर राशिद खान अघि विश्वका सर्वाधिक कान्छा टेष्ट कप्तानको कीर्तिमान थियो । उनले मात्र २९ वर्षको समयमा क्रिकेटबाट सबैलाई आश्चर्य रुपमा सन्न्यास लिँदै चर्चमा काम गर्ने निर्णय लिएका थिए ।
२००८ मा कोलकता नाइट राइडर्समा आबद्ध थिए । जिम्बावेका एक सफल खेलाडी ताइबु नेपाल आउन रुचि देखाउँदै आएका छन् । कमजोर ब्याटिङ समस्या अन्त्य गर्न क्यान पनि ताइबुलाई लिनसक्छ । उनी अन्य प्रशिक्षकको तुलनामा कम पारिश्रमिकमा आउन सक्छन् ।
३. चेतन शर्मा
भारतीय पूर्व क्रिकेटर चेतन शर्मा नेपाली क्रिकेट टोलीको मुख्य प्रशिक्षक बन्न ईच्छा व्यक्त गर्दै आएका छन् । ५६ वर्षीय चेतन गतवर्ष सर्टलिष्टमा थिए । पूर्व मध्यगतिका बलर चेतन शर्मा यस पटक भने सम्भावित दाबेदारको दौडमा छन् । चेतनले भारतबाट २३ टेस्ट र ६५ ओडिआई खेलेका छन् ।
उनी एकदिवसिय विश्वकप इतिहासमा ह्याट्रिक लिने पहिलो खेलाडी हुन् । सन् १९८७ को एकदिवसिय विश्वकपमा न्युजिल्यान्डविरुद्ध ह्याट्रिक लिएका थिए । उनले ओडिआई भारतबाट ६७ विकेट लिनुको साथै ४ सय ५६ रन बनाएका छन् । १९८९ मा कानपुरमा इंग्ल्यान्डविरुद्ध १ सय १ रनको शतकीय इनिङ खेलेका थिए ।
शर्मा वर्तमान समयमा भारतीय क्रिकेट बोर्ड बिसिसिआईका मुख्य छनोटकर्ता हुन् । बिसिसिआईसँग राम्रो सम्बन्धको कारण नेपालले धेरै लाभ लिनसक्ने हुँदा उनलाई नियुक्त गर्न सक्ने सम्भावना छ । टेस्ट अनुभवी र भारतीय क्रिकेटका अनुभवी खेलाडी हुँदा शर्मालाई लिनसक्छ । उनले यसअघि आफैंले केहि कम तलबमा आउन सक्ने बताएका थिए ।
२. लालचन्द राजपुत
जिम्बावेका पूर्व मुख्य प्रशिक्षक लालचन्द्र राजपुत नेपाल आउन सक्ने प्रमुख दाबेदार प्रशिक्षक हुन् । भारतीय ६० वर्षिय राजपुत दुई वर्षअघि नेपाल आउने लगभग पक्कापक्की भएपनि अन्तिम समयमा नआउने जनाएका थिए । त्यसपछि खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट डेभ ह्वाटमोरलाई नियुक्त गरेको थियो ।
भारतबाट २ टेष्ट, ४ ओडीआई, १ सय १० प्रथम श्रेणी र ६१ लिष्ट ए खेलेका छन् । राजपुतसँग भारत ए सँगै, अफगानिस्तान, जिम्बावे, मुम्बई इन्डियन्स लगायतका विभिन्न टोली सम्हालेको अनुभव छ । सन् २००७ मा दक्षिण अफ्रिकामा भएको टि२० विश्वकप भारतले जित्दा राजपुत भारतीय टोलीको म्यानेजर थिए । राजपुत सन् २००८ मा आइपिएलमा मुम्बई इन्डियन्सको प्रशिक्षक थिए ।
राजपुत प्रशिक्षक रहँदा अफगानिस्तानले पहिलो पटक टेष्ट मान्यता प्राप्त गरेको थियो । २०१८ मे मा उनी जिम्बावेका प्रमुख प्रशिक्षक बनेका थिए । उनले गत महिना मात्र जिम्बावेबाट फर्केका छन् । राजपुत अनुभवी प्रशिक्षक हुन् । उनलाई ल्याउँदा नेपालले तत्काल नतिजा ल्याउन सक्छ । क्यानले राजपुतसँग छलफल गर्दा १३ हजार माथि डलर मासिक तलब मागेको बुझिएको छ ।
१. मोन्टी देशाई
भारतीय मोन्टी देशाई गतवर्ष नेपालको मुख्य प्रशिक्षक बन्ने लगभग निश्चित थियो । वेस्टइन्डिजको ब्याटिङ प्रशिक्षक रहँदै आएका देशाईलाई नेपालले अन्तिम समयमा नलिने निर्णय लिँदै पुबुदुलाई नियुक्त गरेको थियो । देशाई सबैभन्दा राम्रा विकल्प भएपनि गतवर्ष खेलाडी विवादको समयमा क्यान पुबुदुलाई आफू अनुकूल होस् भन्ने चाहन्थ्यो । पुबुदुको प्रशिक्षणमा खराब नतिजा मात्र होईन ओडिआई मान्यता नै संकटमा छ ।
खराब ब्याटिङ समाधानको लागि उनी राम्रा विकल्प हुन् । विश्व क्रिकेटमा हेर्ने हो भने देशाई ब्याटिङका लागि नेपालका सबैभन्दा राम्रा र क्षमता भएका प्रशिक्षक हुन् । देशाईमाथि स्तरको प्रशिक्षक ल्याउन क्यानसँग त्यो पैसापनि छैन ।
क्यानका अनुसार उनले मासिक १३ हजार डलर मागेका छन् । क्यान त्यो तलब दिनसक्छ । किनभने अब नतिजा चाहिएको छ । देशाईसँग १३ वर्षभन्दा बढी प्रशिक्षणको अनुभव छ । अफगानिस्तान, नेपाल, युएई, क्यानडा, आइपिएलमा गुजरात लायन्यस, राजस्थान रोयल्स र भारतीय घरेलु क्रिकेटमा आन्द्र प्रदेशको प्रशिक्षकको रुपमा काम गरेका छन् ।
नेपालले लगातार हार्नुको मुख्य कारण नै खराब ब्याटिङ हो । मोन्टीले नेपाली क्रिकेटलाई धेरै नजिकबाट हेर्दै आएका छन् । सन् २०१७ मा नेपाली यू–१९ टोलीले भारतलाई हराउँदा मोन्टी नेपालका ब्याटिङ सल्लाहकार थिए । २०१५ मा आयरल्यान्ड र स्कटल्यान्डमा भएको विश्व ट्वान्टी–२० छनोटमा देशाई नेपाली टोलीसँग रहेका थिए । २०१४ को विश्वकपमा पनि उनी नेपाली टोलीमा आबद्ध थिए ।
मोन्टीलाई ल्याउँदा भाषामा पनि सहज हुनेछ । उनीसँग विश्व क्रिकेटको राम्रो अनुभव छ । भारतीय र विश्व क्रिकेटमा नेपाली खेलाडीले अवसर पाउनसक्छन् । मोन्टीले लगातार नेपालको प्रशिक्षक बन्न रुचि देखाउँदै पनि आएका छन् ।